İçimizdeki evrenler – endoplazmik retikulum ve ötesi

 

Diego bir dur Allah’ını seversen zaten ortalık karışık.

Ama Dünya dönüyor efendim, durduramıyoruz.

Bir kısım insanlar bir şeyleri araştırmaya devam ediyorlar, bir türlü durmuyorlar.

Misal, milyonlarca ışık yılı ötede bulunan nötron yıldızlarının katı kabuklarının (b), hücrelerimizin içinde bulunan ve benim söylemeyi en çok sevdiğim organelimiz olan “endoplazmik retikulum”un (a) geometrik yapısının neredeyse aynı olduğu bulunmuş. Fakat tamamen tesadüf eseri. Olay şöyle gelişiyor, hemen anlatalım.

Fotoğraf California Üniversitesi – Santa Barbara’dan

Nötron yıldızlarının yaklaşık 100 metre kalınlığında bir dış kabuğu varmış. Bu kabuk, içeriğindeki nötronlar, protonlar ve elektronların inanılmaz güç savaşına sahne oluyormuş. Nötron yıldızlarından bir parça örnek almamız mümkün olamadığı için teorik fizikçiler süper kuvvetli bilgisayarlarında bu güç savaşını temsil eden bir simülasyon hazırlamışlar. Simülasyon sonucunda çıkan şekiller makarnaya (lazanya, spagetti vs) inanılmaz benzediği için de ismine “nükleer makarna” demişler. (neyin kafası bu bilmiyorum, ben sadece anlatıcıyım)

Tesadüfe bakın ki, başka bir üniversitede araştırma yapan (durmuyorlar) bir biyofizikçi, Greg Huber, simülasyon sonucu oluşan yapıların anlatıldığı makaleyi görüyor ve ahanda şekillerden birini hemen tanıyor! Şekil bildiğin bizim endoplazmik retikulum. (Söylemesi çok zevkli değil mi ya?) Hemen simülasyonu yapanlarla iletişime geçiyor ve diyor ki “Hacı sen bizim endoplazmik retikulumdan etkilendin de mi modelledin bu simülasyonu?”. “Yok dedem diyor” teorik fizikçi Charles Horowitz, “alakamız olmadı.” Huber de diyor ki “E o zaman birlikte çalışalım, var bu işte bir bit yeniği, biri nötron yıldızı biri hücre, nasıl aynı geometrik şekilli yapılara sahip olabilirler, araştıralım biz bunu, hı?” Böylece ortaya bir makale daha çıkıyor ahahaha. Her şeye makale yazıyorlar bunlar da.

Neyse, sonuç olarak bir endoplazmik retikulumun yapısı ile nötron yıldızının kabuğunun yapısı simülasyon da olsa geometrik olarak inanılmaz benziyormuş. Bu bilgiyle kimbilir başka ne gizemler çözülecek, bekleyip göreceğiz.

Endoplazmik retikulumun ve nötron yıldızının ne olduğunu da başka yazıda anlatalım, yer kalmadı, bi de ortalık çok karışık.

 

Kaynaklarımız: http://physics.aps.org/synopsis-for/10.1103/PhysRevC.94.055801

https://journals.aps.org/prc/abstract/10.1103/PhysRevC.94.055801

http://www.sciencealert.com/scientists-have-found-a-structural-similarity-between-human-cells-and-neutron-stars

The following two tabs change content below.

Tılsımlı Kuark

Beğendiği bilimsel haberleri kendi çapında paylaşırken bir gün, “Gel burada paylaş, bir işe yarasın,” dediler. O gün bugündür yazıyor işte. Durduramıyoruz. Mühendis ama gönlü sosyal bilimlerde. Işığı çok sever. Bir de Solvay Konferansı’na katılmak isterdi çünkü bütün favori insanları orada.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.