Gizliden gizliye kendimizi övme sanatı: Humblebragging

15 Ocak 201821 Ocak 2018 Settie 1 Comment humblebragging, psikoloji

Harvard Üniversitesi ve North Carolina Chapel Hill Üniversitesi bilim insanları diyor ki, yalandan tevazu kimseyi kandırmıyor. Terimin İngilizcesi “humblebragging.” Açıklaması: Şikâyet ya da alçak gönüllülükle maskelenmiş övünme. Biz kısaca mütövünme diyelim. Mütevazı övünme? Demeyelim mi? Peki tamam, demeyelim. Daha iyisini bulana kadar, bu yazıda humblebragging demeye devam edelim. Bunu yapan insana da humblebragger diyoruz.

Araştırmanın sonuçları, Journal of Personality and Social Psychology’de yayımlanmış. Araştırmacılardan biri olan Ovul Sezer, “Bu sık sık karşılaştığımız bir olgu. Hepimiz, sosyal medyada ya da iş yerlerimizde, bu sinir bozucu şeyi yapan insanları tanırız,” diyor. “Bir humblebragger bunun her iki dünyanın en iyi yanlarını almak olduğunu düşünebilir ama biz esas kilit içeriğin samimiyet olduğunu gösterdik.”

Sezer ve ekibi, humblebragging’in ne kadar yaygın olduğunu ve insanların bunu nasıl karşıladığını görmek için bir dizi deney geliştirmişler. Ve söz konusu davranışın her yerde ortaya çıktığını bulmuşlar. 646 katılımcının %70’i, yakın zamanda karşılaştıkları bir örneği kolayca hatırlamışlar. Sonra, araştırmacılar iki ayrı tip humblebrag’i tanımlamış. Birincisi, övünmesini şikâyetin ardına gizleyenler: “Bu kadar genç gözükmekten nefret ediyorum! On dokuz yaşındaki biri bile bana asılıyor!” İkinci tür ise tevazuya yaslanıyor: “Neden en önemli görevleri hep bana veriyorlar ki?!” Katılımcıların hatırladığı humblebraggerların %60’ı şikâyet kategorisine giriyormuş. Daha haberi ilk kez okuduğum sırada zihnimde canlanan kişi de şikâyet kategorisinde mesela. “Kilo vermek için diyetisyene gittim; diyetisyen ‘millet buraya senin gibi olmak için geliyor,’ diye beni geri gönderdi!” Ah, yazık.

Neyse efendim, araştırmacılar, insanların bu humblebraggerlara nasıl tepki verdiğini de gözlemlemişler, özellikle yeterlilik ve beğenilirlik noktalarında. Sonuç olarak, doğrudan övünmenin her iki yönden de daha iyi olduğunu çünkü en azından özgün olduğunu ortaya çıkarmışlar. Hatta her şeyden şikâyet eden insanlar bile her türlü humblebragger’dan daha sevimli ve daha yeterli gözüküyormuş. Yani, gurur duyduğunuz bir şey varsa, sahte bir tevazunun arkasına saklamayın, bütün içtenliğinizle övünün, daha iyi.

Son olarak, bunu yapan tanıdıklarınız varsa çok da üstlerine gitmeyin, Sezer’in dediğine göre hepimiz, öyle ya da böyle, gizlice övünebiliyormuşuz. (Ben hariç. Ama yeri gelmişken belirtmek istediğim bir şey var. İnsanların beni hâlâ üniversite öğrencisi zannetmesinden gerçekten bıktım, otuz dört yaşındayım lan ben!)

Kaynak: http://time.com/5095144/humblebrag-bragging
http://www.hbs.edu/faculty/Publication%20Files/15-080_97293623-53aa-4df8-b967-38617e144fd9.pdf
Görsel: http://www.lifeunsweetened.com/2014/08/05/humblebragging

Nicelik değil nitelik daha önemli ama şu kadar kişi okumuş: 8.876