Genetiği Değiştirilmiş Sivrisinekler Florida’da
İngiliz biyoteknoloji şirketi Oxitec, genetiği değiştirilmiş sivrisineklerini Florida Keys adalarında doğaya salmış [1].
Bu konu bir süperkahraman çizgi romanının açılışı olsaydı Mosquitoman (Sivriadam?!) diye bir süperkötü ortaya çıkardı bence. Ki, konusu açılmışken, Antman olsun, The Tick olsun, Spiderman olsun bunlar hep sevdiğimiz karakterler. Fakat gerçek hayatta sivrisinekler tarafından ısırılınca süper güçler kazanmıyoruz, şanslıysak 1-2 gün kaşınıp geçen bir kızarıklık kazanıyoruz. Şanssızsak (benim gibi) alerjik tepki verip davul gibi şişiyoruz. Daha da şanssızsak sıtma, sarıhumma, dang ateşi, Zika, ansefalit gibi hastalıklar taşıyan bir sivrisineğe denk geliyoruz ve bu sinek, hastalığı bize de bulaştırıyor. Şanslıysak tedavi olup iyileşiyoruz, şanssızsak ölüyoruz. World Mosquito Program’a göre, yılda yaklaşık 700 milyon kişi sivrisineklerin taşıdığı hastalıklara yakalanıyor ve bunların bir milyondan fazlası hayatını kaybediyor [2]. İşte bu noktada, genetiği değiştirilmiş sinekler devreye giriyor ve hayat kurtarıyor.
Sarıhumma taşıyan Aedes aegypti [3] türü sivrisineklerle çalışan Oxitec, önceki yıllarda bu sinekleri Brezilya, Cayman Adaları, Panama ve Malezya’da da doğaya salmış ve buralarda A. aegypti nüfusunun en az %90 azaldığını raporlamışlar.
Doğaya salınan sineklerin tamamı erkek ve ölümcül bir gen taşımak üzere değiştirilmişler. Bu erkek sinekler bir dişiyle çiftleştiklerinde genlerini bir sonraki nesle aktarıyor ve yeni doğan erkekler aynı geni taşıyıp yayarken yeni doğan dişiler olgunluğa erişemeden ölüyor. İnsanlardan beslenen sadece dişi sivrisinekler olduğu için (erkekler yalnızca bitki özleriyle besleniyor, vejetaryenler) dişi nüfusu azaldıkça insanlara hastalık bulaştırma oranı da azalıyor.
Bir de GDO’ları sevmezler…
[1] https://www.sciencealert.com/the-first-genetically-modified-mosquitoes-have-just-been-released-in-us
[2] https://www.worldmosquitoprogram.org/en/learn/mosquito-borne-diseases
[3] https://www.ecdc.europa.eu/en/disease-vectors/facts/mosquito-factsheets/aedes-aegypti
Settie
Yazar: Settie (tümünü gör)
- Genetiği Değiştirilmiş Sivrisinekler Florida’da - 6 Mayıs 2021
- COVID-19 Salgınının Genomik Analizi - 3 Nisan 2020
- Opportunity’ye veda ettik - 15 Şubat 2019
- Elli Beş Yıl Sonra İlk Kez Nobel Fizik Ödülü Bir Kadına Verildi - 3 Ekim 2018
- Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali 2018 Kayıtları Sürüyor (Biz de Oradayız!) - 4 Temmuz 2018
