Idiocracy filmi o kadar da kurgu değil
Malumun ilanı: Idiocracy filmi o kadar da kurgu değil.
Idiocracy adlı komedi filminde, zeki insanlar çok az çocuk yaptığından, aptal insanlar da çok fazla çocuk yaptığından 500 yıl içinde aptal insanların nüfusu çok artmış ve insan ırkı morbid olarak geri zekâlı duruma gelmiştir. Askeri bir deney için dondurulan orta zekâlı kahraman, 500 yıl sonraki geri zekâlı insanların deneyi becerememesi sonucu tekrar yaşama geri dönmüştür. Ancak insan ırkı artık o kadar aptaldır ki, kahramanımız gezegendeki en zeki insan olmuştur.
PNAS’ta, Aralık 2016’da çıkan bir çalışmaya göre, bu senaryo o kadar da kurgu değil. Bu sonuç İzlanda’dan geliyor. İzlanda’da 1910 ve 1990 arası doğmuş olan yaklaşık 130.000 İzlandalının eğitim durumları, çocuk sayıları baz alınıyor ve hangi genlerin eğitim hedeflerine ulaşmada etkili olduğu bulunmaya çalışılıyor. Sonra da, bu daha daha “eğitimli gen”lerin yaptığı çocuk sayısına bakıldığında gerçekten de eğitimli insanların daha az çocuk yaptıkları ve “eğitimli gen” sayısının zaman içinde azaldığı sonucuna varılıyor. Daha eğitimli insanlar İzlanda’nın gen havuzuna daha az katkıda bulunuyorlar. Bu azalma, 80 yıl için çok çok küçük bir miktar. Ancak araştırmacılar çok daha uzun periyotta bu azalmanın daha ciddi sonuçları olacağını iddia ediyorlar.
İnsan bu satırları okurken “Hıh, biliyordum işte ofisteki herkesten zeki olduğumu, bende eğitimli gen var,” deyip Facebook kapak resmini beyin tutan Dr. House görseli ile değiştirmeye meylediyor, biliyorum. Ben de aynen öyle dedim. Profil fotoğrafımı, anlamadığım bir fizik formülünün görseli ile değiştirdim, bir gazla dışarı bara gidip, etraftaki kızlara “Ben zekiyim ülen, genlerimi aktarmam lazım,” diye bağırarak dans etmeye başladım. Sonra barın korumaları geldi ve pek konuşmadılar. Zekiyim ama halen. Diyeceğim odur ki, sevindiyseniz, Flynn Etkisi denilen bir şey var. Diyor ki: “zekâ sadece genetiğe bağlı değil ve eğitim tekniklerinin gelişmesi, daha fazla bilgi paylaşımı, daha iyi beslenme sayesinde ortalama zekâ seviyesi artıyor.” Bu tezin ayaklarının yere daha sağlam bastığını söyleyebiliriz. Milenyum jenerasyonu, tüm jenerasyonlar arasında ortalama IQ puanı en fazla olan ve en eğitimli grup. İzlanda’daki insanlar bir yüzyılda ortalama IQ testinde 0,3 puan gerileme olduğunu iddia ederken, Flynn bu etki yüzünden bir yüzyılda 2,93 puan artış olduğunu söylüyor! Bir de “ortalama üstü” etkisi var. Mesela, üniversitelerde profesörlerin çoğu, bütün bölümdeki en zeki insanın kendisi olduğuna inanıyor.
Eğitimli insanların eğitimlerine daha fazla zaman ayırdığı, çocuk bakma sorumluluğunu daha bilinçli aldığını düşünmek mantıksız değil. Ama Flynn de var. Ama Idiocracy de var. Amaaan, çocuk yapın işte. Hepiniz zekisiniz. Sen de, sen de, hepiniz…
Bilgecan Dede.
Bu da bahsi gecen çalışma: http://www.pnas.org/content/early/2017/01/10/1612113114.abstract
Bilgecan Dede
Yazar: Bilgecan Dede (tümünü gör)
- Fourier Serisi yazısına ek: - 23 Aralık 2018
- Yapay zekâ yüzünden kaybolacak ve eklenecek iş sayıları, bir tabloda - 4 Nisan 2018
- 130 yıl sonra gelen adalet: Telefonun mucidi resmî olarak Antonio Meucci! - 18 Şubat 2018
- Denklem Yazmak - 6 Ocak 2018
- Temel Harmonikler ve Lissajous Eğrileri - 17 Aralık 2017
